Cukrzyca jest współcześnie jedną z tzw. chorób cywilizacyjnych, zmagają się z nią miliony ludzi na całym świecie. W przypadku gdy jest leczona nieprawidłowo, chory nie przyjmie na czas leków lub przyjmie zbyt duża ilość cukrów, mogą się pojawić komplikacje.
Cukrzyca pojawia się w chwili, gdy trzustka ma problem z produkcją insuliny (lub komórki z nią nie współpracują), związku, który odpowiedzialny jest za rozkładanie glukozy w komórkach, a co za tym idzie,… wytwarzanie energii. Mechanizmy powodujące uszkodzenia komórek z tzw. wyspy Langerhansa (produkują insulinę) nie są jeszcze znane współczesnej medycynie.
Jak wykryć cukrzycę u osoby, która straciła przytomność lub źle się poczuła? Jeśli wcześniej tego nie wiedzieliśmy, a osoba przytomna jest w takim stanie, że ma problemy z mówieniem, należy poznać kilka ważnych zasad.
Do najczęstszych objawów cukrzycy, zarówno typu I (insulinozależnej, pojawiającej się najczęściej już wieku dziecięcym) jak i II, należą m.in.:
– nadmierne łaknienie, przy jednoczesnym spadku masy,
– duże pragnienie oraz częste oddawanie moczu
– zaburzenia ostrości widzenia
– osłabienie, senność, apatia
Do innych objawów, dotyczących głównie cukrzycy typu II, należą także lekkie rozdrażnienie, łatwe powstawanie siniaków, dość częste stany zapalne dziąseł, pęcherza, sucha skóra, swędzenie, a nawet okresowy brak czucia w stopach.
Objawów, jak widać, jest sporo, jednak nie zawsze są one widoczne na pierwszy rzut oka, zwłaszcza jeśli nie znamy osoby chorej, a wymaga ona szybkiej pomocy.
Jeśli osoba źle się poczuje…
W przypadku hipoglikemii, tj. niedocukrzenia, należy dowiedzieć się, jaki leki przyjmuje dana osoba. Jeśli to insulina lub leki doustne i ma je przy sobie, należy pomóc mu w przyjęciu leków. Nawet, jeśli są przyjmowane w formie zastrzyku. To nie jest takie trudne!
Jeśli chory nie ma przy sobie leków, powinien szybko przyjąć cukier, najlepiej w formie płynnej – może być sok – lub możliwie prostej, np. cukierek typu landrynka (a nawet wodę z cukrem). Nie są wskazane produkty z czekoladą, ze względu na zawartość tłuszczu, który utrudnia wchłanianie cukrów. Może to być także związek cukrów złożonych, w formie kanapki. Ważne jest to, by możliwie szybko dostarczyć cukier do organizmu. Nie mogą to jednak być jego znaczne ilości, bo można doprowadzić do hiperglikemii.
W miarę możliwości należy wykonać badanie kontrolne.
Jeśli osoba jest nieprzytomna, należy jak najszybciej zgłosić to odpowiednim służbom medycznym. Jeśli nie wiemy, czy zasłabnięcie jest wynikiem cukrzycy, nie wolno choremu podawać żadnych leków doustnie. Jeśli znajdziemy przy chorym informację o chorobie oraz strzykawki z roztworem glukagonu (o stężeniu 20%, a następnie 10%), należy podać mu lek dożylnie.
W przypadku hiperglikemii, tj. zbyt dużego poziomu cukrów w organizmie, należy podać leki, które posiada ze sobą chory, lub wodę z solą (doustnie). Roztwór taki pozwala na obniżenie wchłanialności cukrów.
W przypadku osoby nieprzytomnej, należy wezwać odpowiednie służby i kontrolować stan chorego do ich przyjazdu.
Hiperglikemię można wykryć m.in. po suchości skóry, przyspieszonym tętnie oraz zapachu acetonu z ust.