Na Nowy Rok – nowe porady. Przygotowaliśmy trzeci i ostatni z obiecanych tekstów dotyczących roślin leczniczych w Polsce. Mamy dla Was kilku kolejnych przedstawicieli krajowej flory, spotykanych często i okazjonalnie, a o których warto pamiętać.
Malina właściwa, to roślina, której nie sposób nie znać. Jej słodkie, pyszne owoce są składnikami soków, jogurtów i ciast. Wiedzieliście, że jest rośliną leczniczą? Zawiera m.in. sporo witaminy C.
Wiedzą o tym na pewno Wasze mamy i babcie. Gorąca herbata z sokiem malinowym pomaga na przeziębienia, rozgrzewa i działa napotnie. Co ciekawe, spożywać można nie tylko owoce, ale i liście. Napar z liści i suszonych owoców ma silne działanie napotne, moczopędne oraz wzmacniające. Stosowany jest często przy gorączkach.
Hodowana u nas od średniowiecza, często gości w kuchni także jako składnik dżemów i wyrobów owocowych.
Ps. Ze względu na obecność związków purynowych na maliny powinny uważać osoby z podagrą lub zapaleniem nerek.
Kolejna na naszej liście jest Melisa lekarska. To znana od wielu, wielu wieków bylina, rosnąca w dużej części Europy i wielu zakątkach świata.
Spożywa się ją najczęściej w formie naparu (herbatki), która ma działania uspokajające, wspomagające zasypianie. Z racji swojego „cytrynowego” smaku, bywa również stosowana w sałatkach. Wtedy jednak musi być świeża (suszona nie smakuje tak samo!).
Z melisy produkuje się także likiery smakowe, a także kosmetyki tonizujące, pomagające zwalczać przetłuszczanie się skóry i włosów.
Co ciekawa, melisa jest rośliną miododajną, lubianą przez pszczoły.
Numer trzy to… nagietek lekarski. To ziele często jest uprawiane w ogrodach i doniczkach jako roślina ozdobna, a ma kilka ciekawych zastosowań, o których nie wszyscy wiedzą.
Naparów z kwiatów tej rośliny używa się do wykonywania płukanek, stosowanych w przypadku wielu dolegliwości układu pokarmowego, owrzodzeń żołądka oraz nieżycie jelit. Bywa stosowany w leczeniu wczesnych stadiów nowotworów (w porozumieniu z lekarzem).
Co warto wiedzieć, znajduje również zastosowanie w łagodzeniu bólowych objawów menstruacji,
Specyfiki zawierające wyciągi z nagietka stosuje się również zewnętrznie, w postaci roztworów olejowych i alkoholowych. Wykorzystywane są w przypadku ran skóry, wrzodów, stłuczeń, obtarć naskórka, a nawet odmrożeniach (najczęściej obecny w kremach, pastach i mleczkach do ciała). Bywa stosowany w leczeniu stanów zapalnych spojówek. Ma właściwości łagodzące, bakteriobójcze, wspomaga gojenie się ran.
Nagietek może być dodawany do sałatek warzywnych, bywa też stosowany jako przyprawa do zup (w formie suszu). Smakiem przypomina trochę szafran.
Kolejny na naszej liście Ostropest plamisty, znają często miłośnicy złotego napoju. Pojawiło się na naszym rynku piwo z ostropestem, które podobno… leczy wątrobę. No, przesadziliśmy, ale ziele to naprawdę wspomaga pracę tego ważnego narządu.
Znany ze swoich właściwości wzmacniających jest już od czasów starożytnych, kiedy był zażywany w ramach kuracji wzmacniających. Dziś jest hodowany głównie z myślą o przemyśle farmaceutyczny.
Zawarte w nim składniki działają jako przeciwutleniacze, zawierają m.in. sole mineralne, flawonoidy oraz kwas linolowy.
Ostropest w formie leku pojawia się głównie pod postacią nalewek i wywarów. Wykorzystywany jest w przypadku marskości wątroby, chorobach alkoholowych, a także, po żółtaczce i w trakcie leczenia nowotworów wątroby. Ze względu na regenerujące i odtruwające właściwości, podaje się go także ludziom pracującym z chemikaliami i narażonym na promieniowanie.
Potrafi sobie poradzić nawet z neutralizacją trucizn muchomorów.
Nie jest szkodliwy dla matek karmiących i ciężarnych kobiet. Co więcej, potrafi poprawić laktację.
Pokrzywa zwyczajna
Pokrzywa, udręka dzieciństwa, dobrodziejstwo wieku dorosłego. Coś w tym jest, że doceniamy to magiczne wszędobylskie ziele dopiero, gdy zakładamy długie spodnie i przestajemy się bawić w policjantów i złodziei.
Niegdyś była uznawana za afrodyzjak i była powszechnie stosowana jako lek na wiele dolegliwości – od żółtaczki, po przeziębienia.
Dziś pokrzywa stosowana jest jako specyfik wzmacniający i wspomagający leczenie wielu dolegliwości. Mikstury z pokrzywy i alkoholu stosuje się m. in. Przy przeroście prostaty. Herbaty z pokrzywy obniżają poziom cukru i działają nieco moczopędnie, pozwalając oczyścić organizm mocznika i chlorków. Poprawiają również trawienie i perystaltykę jelit, zmniejszają biegunkę.
Specyfiki na bazie pokrzywy, a nawet oparzenia pokrzywą, mogą być pomocne z zwalczaniu skutków ramtyzmu i zaburzeń funkcjonowania stawów.
Wyciąg z tej rośliny wzmacnia włosy i paznokcie, działa przeciwłupieżowo i ogranicz a przetłuszczanie się włosów.
Uwaga! Leków na bazie pokrzywy nie powinny zażywać osoby cierpiące na chory nerek, chyba że zaleci to lekarz.
Stosowana jest także w ogrodnictwie oraz jako roślina pastewna, barwierska i włóknista. Jest również ceniony dodatkiem kulinarnym.
Kolejną znaną rośliną jest Rabarbar ogrodowy. Wykorzystuje się go w kulinariach ze względu na zmak i dużą zawartość żelaza. Głównie „ogonki”, łodygi, charakteryzujące się różowo-zielonym zabarwieniem.
Rabarbar najczęściej jest składnikiem soków owocowo-warzywnych, z dodatkiem malin lub truskawek, a także kompotach. Można z niego robić wino i nalewki. Równie często stosowany jest w ciastach i drożdżówkach.
Rabarbar zawiera sporo żelaza, ale też kwasu szczawiowego, który wypłukuje wapń z organizmu.
Skrzyp polny, to kolejna roślina na liście. W przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym wykorzystuje się głównie suszone elementy nadziemne.
Remineralizujące właściwości skrzypu polnego zapobiegają m.in. tworzeniu się kamieni w układzie moczowym oraz łagodzą ich stan zapalny. Stosowany także w dolegliwościach górnych dróg oddechowych.
Z dobroczynnych właściwości tej rośliny korzysta również przemysł kosmetyczny. Skrzyp działa regenerująco na włosy i paznokcie, poprawia cerę. Można z niego przygotować lecznice szampony, płukanki, płyny do kąpieli, a nawet smarowidła zwalczające trądzik.
Ostatnia z roślin towarzyszy nam, podobnie jak rabarbar, głównie w kuchni. To śliwa domowa, często hodowana w ogrodach. Jej słodko-kwaśne, delikatne owoce królują na wielu domowych wypiekach, drożdżówkach i w plackach.
Śliwkę wykorzystuje się także do przygotowywania potraw mięsnych, sałatek owocowych i sosów. No i nalewek.
W medycynie, zwłaszcza naturalnej, znane są powszechnie jej właściwości przeczyszczające. Zbawienne dla osób z problemami trawienia, często ludzi starszych.
Zdjęcia: wikipedia.pl